Werk aan de Volga M21

[Jelle Jan]

Tijdens een trouwrit eind vorig jaar begon de motor van de Volga minder mooi te lopen. Vooral op de terugweg leek het of de ontsteking niet helemaal goed stond.

Afgelopen winter ben ik op zoek gegaan naar de oorzaak. Na het verwijderen van de bougies zag ik al snel dat de bougie van cilinder 4 helemaal vervuild was.



De verdeelkap en bougieskabels meegenomen naar de warme kamer en eens nader bekeken. Als snel bleek dat de kabel van cilinder 4 slecht was. Het eindkapje was helemaal 'verrot' en het pinnetje raakte de koperkabel nauwelijks meer.





Omdat de kabels al wat ouder zijn heb ik besloten om alles maar te vervangen. Na wat speuren op het internet kwam ik bij een firma dat de kabels per meter levert en bovendien losse kapjes levert die in plaats van te schroeven kunt solderen. Dat levert een veel betere verbinding op. De kabels zijn ook leverbaar in 'ouderwetsche' kleurstellingen.





Alle kabels op maat gemaakt en de kapjes er netjes gesoldeerd. Daarna alles weer in de auto gebouwd. Meteen nieuwe bougies gemonteerd, waarbij ik ben overgestapt van de NGK BP 6 HS naar de NGK B6L bougies. Dezelfde warmtegraad, maar een fractie korter waardoor de bougie veel beter overeenkomt met het Russische origineel.



Daarna heeft alles even paar maanden moeten wachten tot het zonnetje weer te voorschijn kwam. Het resultaat mag er zijn. De Volga loopt weer als nieuw .

[Jelle Jan]

Het vervangen van de bougies en de bougiekabels was al een hele stap voorwaarts. Toch bleef het idee van elektronische ontsteking knagen. Op mijn Lada 1200 heb ik een paar jaar geleden een elektronische ontsteking gemonteerd en dat bevalt zeer goed. Voor de M21 bestaat ook de mogelijkheid om de verdeler met contactpunten te vervangen voor een exemplaar met een hall sensor. Hierdoor heb je geen slijtdelen meer en een sterke vonk. Aat heeft voor mij een set meegenomen uit St. Petersburg.



Het bijhorende elektrische schema heb ik op internet gevonden. Het set bestaat uit drie onderdelen: een verdeler, een zwaardere bobine en een regeleenheid. Omdat deze sets eigenlijk zijn gemaakt voor een UAZ (o.a. 469) past de verdeler niet direct op een M21 motor. Daarvoor is nog een vierde onderdeel nodig: de verdelervoet van een Volga M24. Deze had ik zelf nog nieuw liggen.

De montage van de elektronische ontsteking is door de verplichte wissel van de verdelervoet toch meer werk dan bij een Lada. Dat is 15 minuten werk. Hier was ik toch wel twee uurtjes mee bezig. Aan de onderkant van de verdelervoet zit een lipje dat precies in de oliepomp valt (en die daarmee aandrijft) en een tandwiel dat precies op de juiste positie op de nokkenas moet komen. Het tandwiel is schuin vertand en dat betekent dat de positie van de rotor iets verdraait bij montage. Dat had ik meteen goed uitgemeten. Toch ging het nog even mis doordat de voet van een M21 verdeler precies gespiegeld is aan die van een M24. Had ik natuurlijk niet gezien, dus kon ik het nog een keer proberen. En dat ging gelukkig meteen goed. Daarna was het een kwestie van plaatsen van de verdeler en de bougiekabels. Vervolgens heb ik de regeleenheid tegen het schutbord geplaatst en de nieuwe bobine op de plek van de oude gemonteerd. Met behulp van het schema dat ik op het internet had gevonden heb ik de bekabeling aangesloten. Direct bij de eerste poging startte de motor meteen. Met behulp van een stroboscoop afstellamp heb ik vervolgens de ontsteking definitief afgesteld en daarbij 5 graden extra voorontsteking gegeven ter compensatie van het hogere octaangetal van onze westerse benzine.





Na een proefrit was ik helemaal overtuigd van mijn keuze om deze upgrade te doen. Hij rijdt echt een stuk beter. De motor loopt veel rustiger, met name bij 'half gas' en stationair.

Na verdeler stond nog een klus op het programma: het vervangen van de uitlaatdemper. Mijn Volga is ergens in de jaren tachtig voorzien van een zelfgemaakte uitlaatdemper. Schijnbaar hebben een soort RVS gebruikt, want roesten doet hij niet. Maar dempen ook niet echt meer. Nu heb ik al jaren een demper van een Opel Kadett E (1.6) liggen die wat betreft afmetingen precies onder een Volga M21 past. Het was er nog nooit van gekomen om die te monteren. Als eerste heb ik de voorpijp van demper gedeeltelijk verwijderd en vervangen door een langer stuk pijp. Van mijn Lada had ik nog een stuk uitlaatpijp bewaard en die bleek precies de juiste bocht te hebben! Die heb ik op de demper gelast en met een universeel verloopstukje (te koop bij Brezan) gekoppeld aan de voorpijp van mijn Volga. Omdat ook de eindpijp van mijn Volga duidelijk Russische eigenbouw is, moest ook aan de achterkant van de demper een langere pijp wordt gelast. Dit heb ik van een stukje universele pijp gemaakt wat ik nog had liggen. Het eindresultaat is gewoon goed te noemen. De Volga is merkbaar stiller geworden.





Helaas waren dit niet de enige klussen. Vorig jaar ontdekte ik een lek aan de hoofdremcilinder. Die is zoals bekend bij de Volga gecombineerd met de hoofdcilinder van koppeling. Omdat ik de hoofdremcilinder al twee keer had gehoond was het nu tijd voor iets nieuws. Op de OMMMA vond ik een nieuw exemplaar voor een achteraf duidelijk verklaarbare lage prijs. De kwaliteit was direct al twijfelachtig en de hoofdcilinder was blijven liggen tot dit voorjaar. Toch de nieuwe hoofdcilinder maar uit elkaar gehaald en gecontroleerd op eventuele problemen. Het zag er allemaal niet als hoge kwaliteit uit, maar ook niet als 'gooi maar meteen weg'. Daarom de boel gemonteerd en in de Volga ingebouwd. Na wat gepruts om de koppelingcilinder te ontluchten werkte alles verrassend goed. Omdat ik nog niet helemaal vertrouwde had ik de beschadigde omgeving van de hoofdcilinder al wel alvast in de grondverf gezet, maar niet afgelakt.



Na een flinke proefrit was het enthousiasme echter helemaal weg. De remolie liep er met grote druppels uit. Leuk geprobeerd. De boel gedemonteerd en de hoofdremcilinder met een grote boog in de hoek gesmeten. Omdat de remolie de lak in de omgeving van de hoofdremcilinder weer aardig had aangetast de boel maar weer kaal geschuurd, goed schoongemaakt, in de grondverf gezet en daarna weer zeegroen geverfd. Ondertussen bij Ural Hamburg een nieuwe besteld en paar dagen later ontvangen. Deze keer wel van goede kwaliteit. Het monteren was geen probleem en daarmee weer een klus geklaard.



Bij het bestellen van de nieuwe hoofdremcilinder kwam ik erachter dat ze bij Ural Hamburg tegenwoordig ook de uitlaatdemper van een M21 gewoon weer uit voorraad kunnen leveren....

[Jelle Jan]

Met de OMMMA 2019 in het vooruitzicht heb ik de Volga nog maar weer een keer op de brug gezet. Dit keer om te kijken waar de olielekkage aan de achterkant van de versnellingsbak vandaan komt. Mijn vermoeden was dat de keerring van de uitgaande as niet meer voldoet. Daarom de aandrijfas uitgebouwd en de handrem verwijderd. Dat is redelijk makkelijk te doen. In 20 minuten heb je alles verwijderd. Toen ik eenmaal zicht op de keerring had zag ik tot mijn verbazing dat die er helemaal niet in zat!



Dat had ik nooit verwacht! Zo erg was de lekkage nu ook weer niet. Schijnbaar komt er niet zoveel olie door het laatste lager heen. Of was het peil structureel te laag door de lekkage? Aan het schakelen en/of buitensporig geluid uit de transmissie was dit niet af te leiden. Bij het aftappen zat wel een ongeveer een kwart te weinig olie in de versnellingsbak.

Van te voren had ik al een vervangende keerring in mijn voorraad gevonden. Met de verwijderde onderdelen was het plaatsen van de keerring niet moeilijk.



Daarna de handrem weer teruggeplaatst. Degene die weleens met aan de handrem van een Volga heeft gesleuteld weet dat het plaatsen van de schoenen in een soort zwevende constructie aan een U-vormige veer een heel gedoe kan zijn. Daarom heb ik de handrem integraal verwijderd zonder de schoenen van de ankerplaat te halen. Terugplaatsen ging dan ook redelijk soepel.



Bij het verwijderen van de aandrijfas was het niet te missen dat de stofhoes helemaal was gescheurd. Dat meteen ook maar aangepakt.



Helaas had ik geen stofhoes meer op voorraad (meteen weer een item voor mijn 'OMMMA boodschappenlijstje'). Wel had ik nog een universele hoes liggen die redelijk in de buurt komt. De montage bleek iets minder soepel te verlopen dan ik had gehoopt. De nieuwe hoes is net iets kleiner in diameter dan het origineel. Met behulp van een pneumatische ashoesspreider, die je normaal gebruikt bij het vervangen aandrijfashoezen van moderne auto's, lukte het uiteindelijk wel. Meteen van de gelegenheid gebruik gemaakt om alle kruiskoppelingen door te smeren. Onder de auto is dat altijd een wat lastig karweitje om netjes te doen.



Na het werk aan de aandrijflijn onder de auto ook alle smeerpunten aangepakt. Hier bleek maar weer dat de aanschaf van een pneumatische vetspuit dit karweitje een stuk makkelijker maakt. Daarna de motorolie op de drie aftappunten afgetapt (carter, grof filter, fijn filter), filterelement vervangen en weer verse Kroonolie 15w40 erin.

Bij een laatste controle onder de motorkap viel me op dat de carburateur lekte wanneer de acceleratiepomp wordt gebruikt. De lekkage kwam door een slechte afdichting van de bovenste pakking. Ik had nog een revisieset liggen met een nieuwe pakking.



Helaas bleek een nieuwe pakkking niet voldoende omdat de bovenkant van de carburateur iets bol is gaan staan. Voorlopig heb ik het probleem kunnen oplossen door op het kanaal van de acceleratiepomp een extra fiberringetje op de papierenpakking te leggen. In de toekomst toch maar eens kijken hoe dit verder op te lossen.

Na alle werkzaamheden een flinke proefrit gemaakt. De versnellingsbak lijkt nu alle olie binnen te houden en er lekt geen benzine meer . Op naar de OMMMA

[Jelle Jan]

De rit naar de OMMMA 2019 is probleemloos verlopen. Inmiddels zijn we al weer een hele tijd verder en is het weer tijd voor de APK. Vooraf de Volga nog even op de brug gehad. Alle vetnippels even langsgelopen en de remmen schoongemaakt. Alle overige APK punten ook even nagekeken en niets bijzonders kunnen vinden.





Ook tijdens de APK keuring zelf kwam er niets bijzonders aan het licht.





Zoals bovenstaande foto laat zien heeft de Volga een indrukwekkende stapel APK-formulieren verzameld. In totaal 18 APK keuringen, waarvan twee met steekproef zijn in de afgelopen 27 jaar de revue gepasseerd. Buiten onzinnige discussies in de marge over wat bij bouwjaar 1962 wel en niet is toegestaan, is in al die jaren nooit een echt technisch mankement gevonden. Gemiddeld heb ik tussen twee APK keuringen net iets meer dan 2000 kilometer gereden. Klinkt inderdaad wel een beetje overdreven om elke 2000 kilometer een auto een volledige technische keuring te laten ondergaan. Ik ben dan ook blij dat deze keuringsplicht naar alle waarschijnlijkheid vanaf 2021 vervalt! Nu maar hopen dat iedereen goed voor zijn oldtimer blijft zorgen en dat deze vrijstelling niet, net als de MRB-vrijstelling, door 'misbruik' weer moet worden teruggedraaid.

Voor mijn Volga was de keuring trouwens ook een 'sociaal momentje' met zijn broer die op een afstandje meekeek

[Jelle Jan]

Na een lange 'winterslaap' is het met het lustrumweekend in het vooruitzicht weer tijd om de Volga 'wakker te maken'. Door onze verhuizing en corona perikelen heeft de Volga lange tijd stilgestaan. Tijd voor een voorzichtige proefrit en een grote beurt.

Door de lange stilstand heeft de accu naar ruime twintig jaar (!) trouwe dienst toch eindelijk de geest gegeven.



Met behulp van een startbooster startte de motor vrijwel meteen. Dat met benzine die ik twee jaar geleden heb getankt! Daarna de banden even op spanning gebracht. Na een korte proefrit die zonder problemen verliep de Volga voor de eerste keer in mijn nieuwe werkplaats op de brug gezet.



De olie afgetapt, zoals bekend moet dat bij Volga op twee plekken: het carter en het groffilter. Omdat het groffilter precies boven de vooras zit, is dat altijd een beetje een geknoei. Toevallig had ik nog een papieren koker liggen en dat bleek de ideale oplossing. Die heb ik doormidden gesneden en als 'gootje' gebruikt. Werkt perfect en zonder geknoei.



Daarna olie en filter verversen.





Ook de olie in het luchtfilter was aan vervanging toe.



Bij controle van de remvloeistof bleek die niet helemaal fris meer.



Remolie maar preventief ververst. Dat scheelt straks weer werk aan de remmen. De oude olie was flink zwart.



Als laatste met de vetspuit alle vetnippels langs. Dat zijn er nogal wat bij een Volga.



Gelukkig heb ik voldoende vetspuiten tot mijn beschikking. De pneumatische is mijn favoriet (lichtblauw/chroom), die maakt het doorsmeren een fluitje van een cent.



Als laatste (tijdelijk) een andere accu gemonteerd. Die had ik nog staan en met behulp van tijdelijke beugel pas gemaakt.



Na de beurt was het tijd voor een proefrit. In dit geval een ritje Meppel om bij Jan Feijen een onderdeel voor mijn Lada te halen (zie verhaal bij mijn Lada). De proefrit verliep niet helemaal soepel, de Volga begon op gegeven moment opeens te stotteren wat vervolgens ook weer vanzelf stopte. Bij een snelle controle bleek dat het niveau in de vlotterkamer van de carburateur te hoog stond. De Volga heeft daarvoor een handig kijkglaasje. De terugweg verliep zonder problemen, de volgende dag toch even de carburateur opgemaakt.



Zoals al verwacht bleek het afdichtringetje van de vlotternaald de boosdoener. Deze was zacht geworden en naar boven geschoven. Met een nieuwe vlotternaald is dat probleem opgelost. Daar de hedendaagse E10 en E5 benzines zal dit probleem vast nog wel een keer terugkomen.



Daarna de vlotter weer afgesteld.



Het vlotterniveau is nu weer zoals het hoort. Tijd voor een proefrit heb ik nog niet gehad. Wordt vervolgd!